Εθισμός στα Ηλεκτρονικά παιχνίδια;

Τα τελευταία χρόνια, με την εξάπλωση του διαδικτύου και κατ’επέκταση των διαδικτυακών παιχνιδιών, μπήκε στη ζωή μας η συζήτηση για τους «καμένους».
Πολλοί άνθρωποι και ειδικά άτομα ηλικίας 12-20 (+- 3-4 χρόνια) ξοδεύουν το μεγαλύτερο ποσοστό του ελεύθερου χρόνου τους μπροστά στον υπολογιστή ή της κονσόλα τους, σερφάροντας στο internet ή παίζοντας τον αγαπημένο τους παιχνίδι.

Το φαινόμενο αυτό δεν είναι φετινό, ούτε περσινό και έχει σίγουρα αναλυθεί αρκετά, ίσως παραπάνω από ότι χρειάζεται, με αποτέλεσμα εκτός από πραγματικές έρευνες και χειροπιαστά στοιχεία να έχουμε και καταιγισμό από «απόψεις» σύμφωνα με τις οποίες τα ηλεκτρονικά παιχνίδια κατατάσσονται δίπλα στα ναρκωτικά.
Σαν μέχρι πρότινος συστηματικός gamer λοιπόν, θα προσπαθήσω να ξεδιπλώσω τη σκέψη μου για να ακούσω και τις δικές σας για το θέμα.

Πριν πάμε στο ζουμί, δε μπορώ παρα να παραδεχτώ ότι πράγματι χιλιάδες κόσμος αντιμετωπίζει προβλήματα «εθισμού» με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια  και το internet. To θέμα είναι κατά πόσο αυτό είναι θέμα των ηλεκτρονικών παιχνιδιών, της προσωπικότητας των παθόντων, ή σε τελική ανάλυση, σημάδι της εποχής μας.

Είμαι σίγουρος ότι όσοι διαβάζετε αυτό το αρθρο στο xgamers.gr σημαίνει ότι είστε σε αυτό το site γιατι αγαπάτε τα Videogames. Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, είναι μια από τις βασικές μορφές διασκέδασης της εποχής μας για τα παιδιά και ως τέτοια πρέπει να αντιμετωπίζεται. Φυσικά λόγω της μεγάλης αποδοχής τους, έχουν βρεθεί στο στόχαστρο: Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, προωθούν τη βία, πολλά ηλεκτρονικά παιχνίδια σπρώχνουν τα παιδιά στο σατανισμό και άλλα τέτοια ωραία. Τελευταία μάλιστα τα ηλεκτρονικά παιχνίδια κατηγορήθηκαν και για τζόγο(!!) οδηγώντας στην απαγορεύση των Coin-ups στη χώρα μας(που ευτυχώς άρθηκε). Για τις κατηγορίες αυτές κατά των παιχνιδιών, δε θα ασχοληθώ, αφενώς γιατι θα ξεφεύγαμε από το θέμα και αφετέρου γιατί δεν είναι καν άξια συζήτησης.

Η οικογένεια των Videogames γιγαντώθηκε με την εξάπλωση του internet, και τα Online games μπήκαν στη ζώή μας. Τότε ήταν που άρχισαν και τα σημαντικά προβλήματα.

Δύο πτυχές των Online games είναι αυτές που τα έκαναν διάσημα πριν καλά καλά το καταλάβουμε: Η δυνατότητα να τεθούμε αντιμέτωποι ή να παλέψουμε στο πλευρό ανθρώπων από όλο τον κόσμο, όλων των ηλικιών, ανεξαρτήτου πολιτικών, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, και φυσικά το ότι στα Online games(και στα videogames γενικότερα)μπορούμε να είμαστε οποιοσδήποτε! Super ήρωας, δολοφόνος, πειρατής, Μάγος, Ιππότης, στρατιώτης, στρατηγός είναι μόλις μερικοι από τους χαρακτήρες που μπορούμε να έχουμε υπο τις οδηγίες μας σε ένα διαδικτυακό  παιχνίδι.

Ας το παραδεχτούμε λοιπόν, η ιδέα να είσαι κάτι από αυτά μπορεί εύκολα να σε τραβήξει αλλα και να σε κρατήσει σε ένα παιχνίδι. Και είναι γεγονός ότι ο ανθρωπος είναι από τη φύση του κοινωνικό πλάσμα κάνοντας τα παιχνίδια μια φανταστική εμπειρία διασκέδασης.

Εκτός από κοινωνικός ο ανθρωπος όμως είναι και γεμάτος από ανασφάλειες, έτσι τα παιχνίδια είναι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρίας για αντικοινωνικά άτομα να αποκοπούν ακόμα περισσότερο από τον υπόλοιπο κόσμο αφού μπορούν να ικανοποιήσουν τις κοινωνικές ανάγκες τους, χωρίς να βγούν από το σπίτι τους, και το σημαντικότερο, χωρις να έρθουν ποτέ πρόσωπο με πρόσωπο  με τους υπόλοιπους. Ο εθισμός για αυτά τα άτομα είναι θέμα χρόνου και συχνά δεν έχει επιστροφή. Βεβαια το ζητούμενο είναι αν πρέπει να κατηγορήσουμε τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που προσφέρουν την διέξοδο σε αυτούς τους ανθρώπους ή κάτι άλλο.

(Το διάσημο βίντεο με το πρόβλημα σε όλο το μεγαλείο του)

Η μεγάλη διαφορά με όσα διάβασα για το θέμα πριν αποφασίσω να βάλω και εγώ το λιθαράκι μου, είναι ότι δε σας γράφω από μια καρέκλα με το δίπλωμα του ψυχολόγου στον τοίχο, με στενότερη σχέση μου με τα videogames να είναι η σκούπα στα Coin-ups.
Μέχρι 2-3 χρόνια πριν ήμουν συστηματικός gamer, ενώ ακόμα ασχολούμαι αρκετά και το θεωρώ μια πολύ καλή επιλογή για να περάσω κομμάτι του ελεύθερου χρόνου μου. Με τα MMORPGs δεν κόλλησα ποτέ γιατι δεν με τράβηξε το είδος, αλλα ακύρωσα έξοδο για να τερματίσω ένα παιχνίδι, έχω ξενυχτήσει αρκετές φορές μπροστά στο πληκτρολόγιο ή στο gamepad, έχω κλείσει ακόμα και πάνω από 15 ώρες συνεχόμενου παιχνιδιού(αααχ άτιμο football manager!). Μπορεί να μην είναι ο πιο hardcore gamer, αλλα θέλω να πιστεύω ότι τουλάχιστον είμαι κάπου στο μέσο όρο. Το ίδιο φαντάζομαι ότι είστε και εσείς.

Όταν λοιπόν ο χρόνος μου μειώθηκε γιατι δεν ήμουν πια μαθητής η μετάβαση από συστηματικό σε περιστασιακό gamer ήταν κάτι παραπάνω από ομαλή. Δεν άφησα το σκύλο μου να πεθάνει της πείνας για να μη σηκωθώ από το WOW, δεν έκανα 2 βδομάδες να φάω μαγειρευτό φαγητό μέχρι να βρώ την καλή μου να παντρευτώ στο Sims και δε έδειρα μέχρι θανάτου την κοπέλα μου όταν μου έσβησε το 8 μηνών savegame στο Football manager(αληθινό! Τι ήθελα και το θυμήθηκα;;  το δίκανο, που είναι το δίκαανοοοο;;)  Αρα η συστηματική και παρατεταμένη χρήση των παιχνιδιών δεν προκάλεσε τον παραμικρό (μακροχρόνιο) εθισμό σε εμένα, για την ακρίβεια δεν προκάλεσε εθισμό σε κανένα που ξέρω έστω μέσω τρίτων.

Οι άνθρωποι που εθίζονται στα Ηλεκτρονικά παιχνίδια έχουν σημαντικότερα προβλήματα από τον εθισμό τους. Όταν μιλάμε για ανθρώπους που πιστεύουν ότι το να έχεις 100 φίλους που δεν έχουν δει ποτέ το πρόσωπο σου, είναι καλύτερο από το να έχει 3 που ξέρεις σαν το δεξί σου χέρι ή αρνούνται να βγουν από την πόρτα, να γνωρίσουν μια κοπέλα, να βγουν έξω να μεθύσουν ρε παιδί μου γιατί θα τους στερήσει χρόνο από το επόμενο raid που πρέπει να ετοιμάσουν με τον ιππότη τους επικεφαλή, δε χρειάζεστε εμένα ή κάποιον ψυχολόγο να σας πούμε ότι χρειάζονται βοήθεια, και το ότι παίζουν πολύ Lineage δεν είναι αυτό που πρέπει να προσέξουμε.

Αυτό που πρέπει να προσέξουμε είναι να γίνεται σωστή πληροφόρηση των  γονιών αλλα κυρίως των παιδιών για το θέμα, για να μην αντιμετωπίζονται οι άνθρωποι που είναι εθισμένοι, ως nerds-καμένοι-τελειωμένοι-κολλημένοι  κτλ, αλλά ως αυτό που πραγματικά είναι: άρρωστοι.

Μέγιστης σημασίας είναι επίσης να σταματήσουν οι γονείς να χρησιμοποιούν τους υπολογιστές και τις κονσόλες ως «παρκινγκ» για τα παιδιά τους λόγο του περιορισμένου χρόνου τους. Το «καλύτερα στον υπολογιστή παρά να βγει έξω και να χτυπήσει ή να κάνει παρέα με τον αλήτη τον Νικολάκη που παίζει όλη μέρα» έχει πιθανότατα την μεγαλύτερη ευθύνη για το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε. Τα internet café γεμάτα 10-12χρονα είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει προκύψει από αυτήν την κατάσταση.
Και τέλος όπως δεν αφήνετε το 10χρονο παιδί σας να αγοράζει τα ρούχα του μόνο του, μην το αφήνετε  να αγοράζει τα παιχνίδια του μόνο του. Πριν λίγο καιρό τα δικά μας παιδιά της Burnt Pixel(ή BP ή γνωστοί και ως “κάνουμε και ράδιο*”) είχαν κάνει μια έρευνα για τα συστήματα αξιολόγησης των games που εδείκνυε αυτό ακριβώς το πρόβλημα. Κανείς δε λαμβάνει υπόψιν του την βαθμολόγηση αυτή, βαθμολόγηση η οποία όμως έχει σημαντικό λόγο να βρίσκετε εκεί.

Όπως σε κάθε μορφή διασκέδασης, υπάρχει gaming για ανήλικους και gaming για ενήλικους. Η δεύτερη κατηγορία είναι σαφώς πιο ελκυστική για το παιδί σας, και λόγο θεματολογίας μπορεί πιο εύκολα να απορροφηθεί από την ιστορία και του χαρακτήρες και να εθιστεί στον κόσμο του. Ειδικά αφού μιλάμε για άτομα χωρίς  την απαραίτητη κριτική ικανότητα, ικανότητα που απουσιάζει σχεδόν πλήρως από παιδιά μικρών ηλικιών. Το να φαντάζεται ένα δεκατριάχρονο παιδί ότι είναι ιππότης, ή οδηγός αγώνων, δεν είναι παράξενο, ίσα ίσα είναι απόλυτα υγιές. Το να νομίζει ότι πράγματι είναι ένας ιππότης επειδή τον αποθεώνουν σε ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι, είναι αυτό που πρέπει να προσέξετε.

Ας μη γελιόμαστε, με το Kirby, το Mario, και το  Grand Turismo δεν εθίστηκε ποτέ κανείς. Όπως δεν εθίστηκε ποτέ κάποιος υγιής εικοσιπεντάχρονος. Το πρόβλημα παρουσιάζεται σε συγκεκριμένες ηλικίες, και συγκεκριμένες συνθήκες, για αυτό σταματήστε να κατηγορείτε τα παιχνίδια, και δώστε λίγο παραπάνω προσοχή στο παιδί-αδελφό-φίλο σας που μπορεί να χρειάζεται τη βοήθειά σας.

Όλα τα παραπάνω δε βασίζονται σε καμία έρευνα, δε πραγματοποιηθήκαν πειράματα με ευρεία δειγματοληψία  και 29 κατασκευαστές παιχνίδιών δε το συνιστούν, παρόλα αυτά είναι οι ειλικρινείς μου σκέψεις για ένα θέμα που διάβασα πάρα πολλά και μόνο να με εξοργίσουν κατάφεραν. Ολο αυτό το κατεβατό το έγραψα μόνο και μόνο για να σας δώσω μια αφορμή για να εκφράσετε τις γνώμεις σας, που σαν gamers με ενδιαφέρουν αρκετά. Ακούω λοιπόν!

*Εδώ εννοούνται οι Calm Dreamer και Lyberodoggy, οι οποίοι είχαν αναλάβει τα podcasts πριν δύο χρόνια περίπου. Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση.