20 χρόνια Lara Croft, είκοσι χρόνια περιπέτεια
Αυτός ο μήνας δεν σηματοδοτεί μόνο τον μήνα που το Rise of the Tomb Raider κατέφθασε -ένα χρόνο μετά- στο Playstation 4, αλλά σηματοδοτεί τα 20 χρόνια ζωής της σειράς και ενός από τους πιο εικονικούς χαρακτήρες στην ιστορία της βιομηχανίας. Πίσω, στο μακρινό 1996, μία μικρή ομάδα developer από το Ντέρμπι της Αγγλίας έπαιξε κόντρα στην πεπατημένη οδό και το Tomb Raider γεννήθηκε. Έκτοτε, είκοσι χρόνια μετά, μία ντουζίνα παιχνίδια, πολλά σκαμπανεβάσματα, αλλαγές δημιουργών και εκδοτών, δύο ταινίες, η Lara Croft επιστρέφει εκεί που ανήκει, στην κορυφή των adventure games. Ας τα πάρουμε όμως όλα από την αρχή.
Tomb Raider
Το πρώτο παιχνίδι της σειράς, όπως αναφέραμε και προηγουμένως, χρονολογείται πίσω στο 1996, όταν τα πρώτα 3D games έκαναν δειλά δειλά την εμφάνισή τους μαζί με τις νέες κονσόλες, τα Nintendo 64, Playstation και Sega Saturn. Στα δύο τελευταία -μαζί με έκδοση για υπολογιστές- βρήκε “στέγη” η Lara Croft, με το οποίο η σειρά έγινε γνωστή στο κοινό και αγαπήθηκε από την πρώτη στιγμή. Άλλωστε, τα νούμερα μιλάνε από μόνα τους: περισσότερες από 7.5 εκατομμύρια πωλήσεις και με metascore 91, το Tomb Raider και η Lara Croft αποτελούσε ένα από τα καλύτερα παιχνίδια της χρονιάς και είχε γίνει ήδη φαινόμενο. Φαινόμενο σε τέτοιο βαθμό που το Official Playstation Magazine (ωραία χρόνια, σνιφ κλαψ) είχε γράψει χαρακτηριστικά “Κάνε στην άκρη Indiana Jones, υπάρχει ένα νέο κορίτσι στο γήπεδο που κάνει τις περιπέτειές σου να μοιάζουν με συνάθροιση προσκόπων”.
Μετά την ανεπανάληπτη επιτυχία του πρώτου παιχνιδιού και το ζεστό χρήμα που έφτασε στα χέρια της Core Design και του publisher, Eidos, δεν θα αργούσε το δεύτερο μέρος της σειράς. Μάλιστα, αυτό βρέθηκε στα ράφια των καταστημάτων μόλις ένα χρόνο μετά…
Tomb Raider II
1997 λοιπόν με την Lara Croft να αποτελεί ήδη εδραιωμένο χαρακτήρα στην gaming κοινότητα. Η επιλογή γυναικείου χαρακτήρα για ένα παιχνίδι δράσης, όχι μόνο “βγήκε” στην Core Design, αλλά έγινε κλειδί του marketing. Το εξώφυλλο του παιχνιδιού ήδη χαρακτηριστικά έγραφε “Featuring Lara Croft” σαν υπότιτλο, αλλά η προωθητική καμπάνια της ηρωίδας δεν σταμάτησε εκεί. Το όλο κίνημα marketing ήταν τόσο προκλητικό, που αν γινότανε αυτό το 2016 σίγουρα η σειρά θα είχε μηνυθεί από εκατομμύρια φεμινιστικές οργανώσεις και θα αποτελούσε σημείο συζήτησης στην καθημερινή ζωή για το πως εκμεταλλεύεται ο καπιταλισμός το γυναικείο φύλο για να βγάλει κέρδος. Ο λόγος παρατίθεται ευθύς αμέσως, με ένα δείγμα διαφήμισης του τίτλου: μία στρίπερ δεν έχει δουλειά γιατί όλα τα αγόρια είναι σπίτι και παίζουν Tomb Raider (😂😂😂).
Η… σέξι καμπάνια δεν περιορίστηκε μόνο στην προώθηση του παιχνιδιού. Χιλιάδες εταιρίες χρησιμοποιούσαν την ηρωίδα της Core Design για να προωθήσουν τα προϊόντα τους. Και δεν μιλάμε για μικρές εταιρίες, αλλά για μεγαθήρια του χώρου τους. Lucozade, Seat και Visa είναι μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα του ότι η φήμη της Lara Croft ήταν τόσο εξαπλωμένη που ξέφευγε κατά πολύ από την gaming κοινότητα.
Η όλη καμπάνια που πολλές φορές εκμεταλλευόταν το πληθωρικό μπούστο και τις καμπύλες της ηρωίδας, δεν έβρισκε σύμφωνο τον αρχικό εμπνευστή της, ο οποίος οδηγήθηκε στην παραίτηση από την Core Design πριν την κυκλοφορία του δεύτερου παιχνιδιού. Το παιχνίδι φυσικά αισίως κυκλοφόρησε παρά την αποχώρηση του Toby Gard, με τις πωλήσεις του να ξεπερνάνε ακόμη και το πρώτο, παρά το γεγονός ότι δεν έγινε διαθέσιμο στο Sega Saturn. Οι κριτικοί της εποχής βρήκαν το παιχνίδι αρκετά πιο δύσκολο από την αρχική κυκλοφορία, τονίζοντας ωστόσο τις ελάχιστες διαφορές σε επίπεδο gameplay.
Tomb Raider III, Last Revelation, Chronicles
Συνεχίζοντας το σύστημα των ετησίων κυκλοφοριών, η Lara Croft επιστρέφει το 1998 με νέα περιπέτεια. Μάλιστα, η εξαιρετική εμπορική επιτυχία των περασμένων παιχνιδιών, σε συνδυασμό με το επερχόμενο Sega Dreamcast, ανάγκασε την Sony να συνάψει συνεργασία με την Eidos προκειμένου να κρατήσει την αποκλειστικότητα των παιχνιδιών σε επίπεδο κονσόλων, μέχρι και το 2000. Μία κίνηση που είχε αντίκτυπο και στις πωλήσεις του Playstation, αφού πλέον η κονσόλα της Sony ήταν συνυφασμένη με την εικονική παρουσία της Lara Croft.
Η τρίτη περιπέτεια της Lara Croft άρχισε να δείχνει πως η σειρά και η ετήσια κυκλοφορία των παιχνιδιών είχε ξεκινήσει να κουράζει. Το τρίτο παιχνίδι σημείωσε κατά 1.5 εκατομμύριο λιγότερες πωλήσεις, ενώ και οι κριτικές που απέσπασε τόνιζαν πως παρά τις όποιες προσθήκες το gameplay ήταν το ίδιο με το original Tomb Raider. Καμπανάκι πρώτο για την Core Design.
Η ίδια ιστορία συνεχίστηκε το 1999 και το 2000, όταν κυκλοφόρησαν τα Last Revelation και Chronicles, αντίστοιχα. Και τα δύο είχαν σαφώς ανανεωμένο οπτικό τομέα αλλά η φθίνουσα πορεία σε ποιότητα και πωλήσεις συνεχίστηκε – το Chronicles είναι το λιγότερο πετυχημένο εμπορικά σε πωλήσεις παιχνίδι του franchise – , αλλά υπήρξε η ελπίδα πως ο ερχομός της επόμενης γενιάς θα δώσει αέρα φρεσκάδας στην κατιούσα καριέρα της αγαπημένης μας αρχαιολόγου. Αυτός είναι και ο λόγος (πέρα από μερικά προβλήματα ανάπτυξης) που το επόμενο παιχνίδι Tomb Raider θα κυκλοφορήσει το 2003, διάστημα στο οποίο η σειρά θα μεταπηδήσει στην μεγάλη οθόνη.
Κάνοντας το franchise ακόμη πιο γνωστό
Στα χρόνια από το Tomb Raider Chronicles μέχρι την κυκλοφορία του Angel of Darkness στα μέσα του 2003 η Lara Croft συστήθηκε στο ευρύ κοινό μέσα από τις ταινίες με την Angelina Jolie. Χωρίς αυτές να είναι το κάτι ιδιαίτερο, είχαν ιδιαίτερη εμπορική επιτυχία ενώ κατάφεραν ακόμη και σήμερα να ταυτίσουν τον χαρακτήρα της Lara Croft με την Angelina Jolie. Παρά τις μέτριες κριτικές, η ταινία του 2001 είχε sequel το οποίο μάλιστα διαδραματίζεται στην χώρα μας, και συγκεκριμένα την Σαντορίνη αχελλάδασαγαπώ.
Κατα τ’ άλλα, η μεγάλη επιτυχία και το -άλλο- φαινόμενο του καιρού έκανε την Eidos και την Core Design να αναπτύξουν δύο ακόμη παιχνίδια για την φορητή κονσόλα της Nintendo, GameBoy και άλλα τέσσερα (!!!) για κινητά. Το Tomb Raider είχε πλέον γίνει ένα μεγάλο εμπορικό όνομα, αλλά είχε χάσει πλέον την αίγλη και την ποιότητα που το συνόδευε κατά τα πρώτα χρόνια κυκλοφοριών. Όλοι πλέον ήλπιζαν πως το Angel of Darkness θα καταφέρει να αλλάξει τα δεδομένα και να αποτελέσει την αναγέννηση της σειράς.
Angel of Darkness και αλλαγή developer
Το Angel of Darkness κυκλοφόρησε το καλοκαίρι του 2003 προκειμένου να συμπέσει με την προβολή της δεύτερης ταινίας στις κινηματογραφικές αίθουσες. Πρόκειται το πρώτο παιχνίδι για τις κονσόλες της επόμενης γενιάς, το οποίο παρά τις προσπάθειες της Core Design να χτίσει κάτι ατμοσφαιρικό και με βάθος στην πλοκή δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες κυρίως λόγω του “άτσαλου” χειρισμού του και μερικά game breaking bugs. Βλέπετε τότε τα patch δεν υπήρχαν, οπότε η βεβιασμένη ανάπτυξη του τίτλου για να προλάβει την πρεμιέρα του Λίκνου της Ζωής ίσως και να ήταν καταστροφική.
Το Angel of Darkness πούλησε κάτι παραπάνω από 2.5 εκατομμύρια αντίτυπα και θεωρείται πλέον (κατ’ εμού άδικα για το πολύ καλό σενάριο και το εξαιρετικό level design του) ένα από τα χειρότερα παιχνίδια της σειράς. Μετά και από αυτήν την αποτυχία η Eidos αποφασίζει να δώσει τα ηνία της ανάπτυξης στην Crystal Dynamics, ομάδα ανάπτυξης που βρίσκεται ακόμη πίσω από το τιμόνι της σειράς. Τα σχέδια προφανώς για μία τριλογία Angel of Darkness (όπως είχαν ανακοινώσει) έγιναν άμεσα καπνός.
Η Core Design εν τέλει πουλήθηκε από την Eidos και έκλεισε το 2010 με τα μόνα δείγματα γραφής να είναι δύο τίτλοι για το PSP, Rogue Warrior και Smart Bomb. Μερικοί από τους developers ενσωματώθηκαν στην Crystal Dynamics κατά την ανάπτυξη των Legend και Anniversary
Αναγεννώντας την Lara Croft
Πρώτη δουλειά της Crystal Dynamics ήταν να επαναφέρει την σειρά στο προσκήνιο, στην κορυφή όπου και βρισκόταν δηλαδή κάτι λιγότερο από 8 χρόνια πριν. Το πρώτο παιχνίδι της εταιρίας άργησε να βγει στην κυκλοφορία, αφού έπεσε και πάνω σε μία αλλαγή γενιάς. Το 2005 είχαμε την κυκλοφορία του Xbox 360, ενώ και η Nintendo ετοιμαζόταν να μπει στο παιχνίδι με το Wii. Το Tomb Raider: Legend κυκλοφόρησε εν τέλει στις αρχές του 2006 για όλες τις κονσόλες που υπήρχαν τότε στην αγορά (Xbox, Xbox 360, PS2, PSP, DS, Gamecube και υπολογιστές) κερδίζοντας από την πρώτη μέρα το κοινό, χωρίς φυσικά να μην υπάρχει και η γκρίνια για την σμίκρυνση του μπούστου της Lara (no kidding.).
Το Tomb Raider: Legend δεν αποτελεί συνέχεια των περασμένων παιχνιδιών αλλά το πρώτο reboot της σιεράς, λογικά γιατί η Core Design είχε παραχάσει την μπάλα και σε επίπεδο πλοκής. Τα πρώτα δείγματα γραφής για την εταιρία ήταν απολύτως θετικά. Ο χειρισμός της Lara Croft έμοιαζε άμεσος και ρεαλιστικός, το gameplay απέκτησε ρυθμό, το shooting στοιχείο ενισχύθηκε σημαντικά. Η σειρά μπήκε και πάλι στο παιχνίδι.
Όπως και στο παιχνίδι μπήκε ξανά το πλάνο ετήσιων κυκλοφοριών. Το 2007 βρίσκει την Crystal Dynamics να κυκλοφορεί το Tomb Raider: Anniversary, remake του πρώτου παιχνιδιού με αφορμή την 10η επέτειο της σειράς (περίπου δηλαδή, μιας και την τελευταία φορά που μετρήσαμε 2007-1995 μας κάνει 12) χωρίς ωστόσο να καταφέρνει να πείσει το καταναλωτικό κοινό για την αγορά του τίτλου. Παρ’ όλα αυτά το παιχνίδι πηγαίνει άψογα στο θέμα κριτικών και αποτελεί ένα από τα καλύτερα παιχνίδια της σειράς στην μετά Core Design εποχή. Το Anniversary χρονολογικά τοποθετείται πριν από το Legend, παρ’ όλο που θεωρητικά το Legend είναι reboot της σειράς και το Anniversary remake του πρώτου.
Το τρίτο και τελευταίο παιχνίδι της “τριλογίας” της Crystal Dynamics είναι το Underworld του 2008. Ένα παιχνίδι που απέσπασε αρκετά καλές κριτικές, αλλά είχε και καλή εμπορική επιτυχία, χωρίς ωστόσο να φτάνει τους αριθμούς των πρώτων τίτλων του Playstation 1. Η τριλογία κλείνει και η σειρά δεν θα ξαναεμφανίστεί μέχρι το 2013 και το επόμενο reboot της. Παράλληλα το 2009 η Eidos πουλάει τα δικαιώματα στην Square Enix, η οποία το 2010 κυκλοφορεί ένα spin-off με όνομα Lara Croft and the Guardian of Light, ακολουθούμενο με το Temple of Osiris του 2014
Reboot στο reboot
Το 2013 είχαμε την κυκλοφορία του τελευταίου χρονολογικά reboot της σειράς και το πρώτο παιχνίδι με την Square Enix πίσω από την κυκλοφορία. Η Crystal Dynamics παρέμεινε στο τιμόνι μετά την αλλαγή publisher και το Tomb Raider θα βρεθεί στα ράφια των καταστημάτων το 2013, με την definitive έκδοση να κυκλοφορεί στα Xbox One και PS4 ένα χρόνο μετά. Το sequel του παιχνιδιού, Rise of the Tomb Raider έγινε διαθέσιμο 2 χρόνια αργότερα σε Xbox One και υπολογιστές, ενώ πριν λίγες μέρες και στο Playstation 4. Όσον αφορά την εμπορική πορεία των reboot; Το Tomb Raider του 2013 πούλησε 1 εκατομμύριο αντίτυπα τις πρώτες 48 ώρες. Η Lara ήταν και πάλι στην κορυφή. Διαφορετική από ότι την είχαμε συνηθίσει, αλλά εκσυγχρονισμένη και πάνω απ’ όλα ανανεωμένη.
Το μέλλον της σειράς είναι άγνωστο σε αυτό το σημείο. Το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι σε δύο χρόνια θα έχουμε την επιστροφή της Λαίδης Κροφτ στις κινηματογραφικές αίθουσες με την Alicia Vikander να έχει επιλεγεί ως το νέο πρόσωπο του franchise. To σίγουρο είναι πως η Square Enix έχει ένα πολύ μεγάλο franchise στα χέρια της και σίγουρα η πορεία της Lara Croft θα συνεχιστεί.
